Sudoku to jedna z najpopularniejszych łamigłówek logicznych na świecie, której korzenie można doszukiwać się w dawnych kwadratach magicznych i łacińskich. Choć nie jesteśmy pewni, co dokładnie zainspirowało autora do stworzenia tej zabawy, to kwadraty magiczne i łacińskie wydają się mieć istotny wpływ na jej powstanie.
Kwadraty magiczne i łacińskie były znane już od starożytności. Najstarszy znany kwadrat magiczny powstał około 2800 roku p.n.e. i według legendy został wyryty na skorupie żółwia. Kwadrat magiczny jest specjalnym rodzajem układu liczb, w którym suma wszystkich liczb w jego kratkach (zarówno w wierszach, kolumnach, jak i po przekątnych) musi być taka sama, a żadne liczby nie mogą się powtarzać ani w wierszach, ani w kolumnach. Z kolei kwadrat łaciński zakłada jedynie unikalność elementów w wierszach i kolumnach.
Kwadraty magiczne i łacińskie pojawiały się w różnych okresach historii i spotkać je można było w różnych miejscach. Leonard Euler, szwajcarski matematyk i fizyk, pisał o nich i badał ich właściwości. Mimo że same kwadraty magiczne nie mają dużego zastosowania w matematyce, są popularne jako formy łamigłówek logicznych. Rozwiązywanie tego rodzaju problemów ćwiczy nasze myślenie logiczne i analityczne, co może przyczynić się do rozwoju naszych umiejętności matematycznych. Z tego powodu sudoku jest zalecane dla osób w każdym wieku.
Chociaż nazwa sudoku kojarzy się nam głównie z Japonią, historia tej łamigłówki rozpoczęła się w Stanach Zjednoczonych. Grę pod nazwą "Number Place" opublikował 74-letni Howard Garns w magazynie Dell Pencil Puzzles & Word Games. Pięć lat po pierwszej publikacji, w 1979 roku, gra trafiła do japońskiego czasopisma "Monthly Nikolist" pod nazwą "Suuji wa dokushin ni kagiru", co można przetłumaczyć jako "liczby powinny występować jednokrotnie". Ta długa i wymowna nazwa szybko okazała się niepraktyczna, co skłoniło do skrócenia jej do obecnej formy - sudoku. Pod tym tytułem gra zyskała szybko popularność wśród Japończyków, a już w 1996 roku po raz pierwszy pojawiła się w Polsce jako krzyżówkowy dodatek do magazynu "Super Express".
Prawdziwy szał na sudoku rozpoczął się jednak dopiero osiem lat później i ogarnął serca ludzi z całego świata. Sudoku stało się globalnym fenomenem, a liczne książki, czasopisma, aplikacje komputerowe i telewizyjne programy poświęcone tej łamigłówce zaczęły się pojawiać na rynku. Sudoku przyciąga graczy swoją prostotą, ale jednocześnie wymaga logicznego myślenia i strategii.
Dzięki dostępności w różnych formach, sudoku zdobyło popularność nie tylko wśród matematyków i entuzjastów łamigłówek, ale także wśród osób poszukujących sposobów na rozwijanie umiejętności myślenia analitycznego i logicznego. Sudoku jest grą, która przekracza granice językowe i kulturowe, jednocząc graczy z różnych części świata.
© 2023